مقالات
مراحل ساخت چرم در صنعت کفش
شهریور
از آنجایی که چرم در زندگی بشر از گذشته‌های دور تا به حال کاربرد فراوانی داشته بنابراین ساخت آن بسیار مورد توجه بوده است. در قدیم مردم برای تامین نیازهایشان از پوست و گوشت حیوانات استفاده میکردند. از گوشت حیوانات نیازهای غذایی خود را تامین می کند و از پوست باقی مانده وسایل گوناگونی از جمله کفش, سپر، زره چرمی، کلاه رزمی چرمی و … تولید می کردند. امروزه با گذشت قرنها هنوز هم از پوست حیوانات برای مصارف گوناگون استفاده می شود. در قرن حاضر چرم‌سازی، به صورت یک صنعت بزرگ درآمده است.
کاربرد چرم پیش از ریسندگی و بافندگی بوده و با این همه، اصول و فن آماده کردن پوست تاکنون تغییر زیادی نکرده است. در ایران نیز در این اواخر از روش دباغی استفاده می کنند.
برای ساخت و تهیه چرم دو راه وجود دارد، اولین راه آماده سازی پوست گوسفند و بز با زاج سفید است که به این روش (چرم زاغی) می گویند. و روش دوم دباغی پوست گاو و الاغ و اسب است.
مراحل ساخت چرم
در ادامه مراحل تولید چرم تا تبدیل شدن آن به چرم مورد نظر برای تولید محصولات مختلف را به طور خلاصه بررسی می کنیم.
حذف ضایعات پوست
در ابتدا پوست خشک را جمع آوری می کنند و باقیمانده های اضافی پوست مانند چربی‌های اضافه و پشم از پوست جدا می شود. سپس می گذارند سه تا شش روز در آب خیس بخورد.
خشک کردن پوست برای ساخت چرم
پس از خیس خوردن پوست برای خشک کردن آنها یا از نمک استفاده می کنند. این عمل را با نمک خشک و یا آب نمک استفاده می کنند و یا از نور خورشید بهره می گیرند.
لش زدایی
لش زدایی یکی دیگر از مراحل ساخت چرم است. بدین صورت که پوست خام عموما دارای ضایعاتی از جمله چربی‌های اضافه و گوشت اضافه می باشند. در این مرحله از ساخت چرم، ماشین های لش زدایی که برای این کار تعبیه شده اند این ضایعات را از پوست جدا می کنند.
موگیری و آهک زنی
پس از مرحله لش زدایی باید مو و پشم را از پوست جدا کرده که به این عمل اصطلاحا “مو زدایی” گویند. به این صورت که پوست مورد نظر را در محلول آهک قرار می دهیم. این کار باعث می شود عمل جدا سازی پشم و مو از پوست سریع تر شود.
پس از این کار باید آهک موجود در پوست کاملا پاک شود. زیرا اگر مقداری کمی باقی بماند باعث می شود که ترک‌هایی در پوست به وجود آید که دیگر نتوان آن را رنگ آمیزی کرد. این عمل به وسیله مواد شیمیایی مانند نمک‌های آمونیم، بی‌سولفیت سدیم و … انجام می‌گیرد.
خیساندن در مواد شیمیایی
در این مرحله پوست را در یک وان پر از آب و نمک امونیوم قرار می دهیم تا هم عمل آهک گیری را انجام دهیم و هم با قراردادن پوست در این آنزیم‌ها باعث لطیف شدن و نرم شدن پوست شویم.
دباغی کردن پوست
در این مرحله از ساخت چرم پوست را در محلول اسیدی حاوی نمک قرار می دهیم. در این مرحله به این علت از نمک استفاده میکنیم که نمک مانع تورم پوست می شود و در آخر پوست حالت صافی به خود می گیرد.
برش چرم
در این مرحله از ساخت چرم ,چرم دباغی شده را با استفاده از ماشین آلات برش می دهند و به اندازه دلخواه در می آورند. برای یکدستی پوست, آن را از ناحیه گوشتی به وسیله ماشین های غلطتکی می تراشند و در آخر چرم را به اصطلاح سمباده و پرداخت می کنند. یعنی چرم را پاک و با تراشیدن قسمت های آسیب دیده آن را یکنواخت می کنند.
آخرین مرحله ساخت چرم = رنگ آمیزی چرم
مواد رنگی که از آنها برای رنگ آمیزی چرمها استفاده می‌شود، دو دسته‌اند:
- مواد‌رنگی معدنی غیر محلول در آب مانند اکسید روی، کرومات سرب و غیره که قدرت پوشش زیادی دارند.
- مواد رنگی آلی محلول در آب مانند رنگهای آنیلی، آنیونی و مواد رنگی نیتروژن دار مثل دی‌فنیل آهن و غیره.
این رنگها را بر اساس نفوذ در الیاف چرم به سه دسته کاتیونی، آنیونی و مواد رنگی غیرقابل حل در آب تقسیم می‌کنند. برای جلوگیری از سفت و سخت شدن چرم پس از رنگ آمیزی باید به آن روغن زد تا بدین طریق خواص مطلوب زیر در آن ایجاد شود;
- نرم و قابل انعطاف شدن
- کاهش میزان نفوذ گرما
- مقاوم شدن در برابر آب
- ایجاد قدرت کششی و افزایش طول
گروه صنعتی یحیی تولید کننده برتر کفش ایمنی، در راستای بالا بردن و حفظ کیفیت کفش های ایمنی تولیدی این شرکت، از چرم طبیعی در محصولات خود استفاده می کند. برای مشاهده کفش ایمنی چرمی می توانید از کاتالوگ محصولات ما بازدید نمایید.
مقاله پیشنهادی برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد چرم: چگونه چرم اصل را از چرم تقلبی تشخیص دهیم؟