ویژگی ها و مشخصات کفش ایمنی

ویژگی ها و مشخصات کفش ایمنی

یکی از مشخصات کفش ایمنی در درجه اول این است که پای افراد را از خطرات احتمالی در محیط های مختلف محافظت نماید. ما در مقاله امروز به این مورد خواهیم پرداخت و موارد و توضیحاتی را درباره ویژگی های کفش ایمنی و همچنین کفش ایمنی استاندارد از نظر OHSA، برای شما عزیزان توضیح خواهیم داد. امید است که تا آخر این مطلب ما را همراهی کنید.

 

پا قلب دوم انسان است و برای ایجاد تعادل در بدن قوس قابل قبولی نیز در کف پا وجود دارد. این مهم ترین عضو بدن در صورتی که به خوبی مورد مراقبت و رسیدگی قرار بگیرد بر روی راندمان کار بسیار تاثیر می گذارد. در صورتی که کفش راحت و سبک و در عین حال ایمنی را بپوشید در روند کار و افزایش راندمان بسیار تاثیرگذار خواهد بود.

 

استاندارد و مشخصات کفش ایمنی

 

کفش ایمنی یا کفش کار نوعی کفش است که برای استفاده در محیط‌های کار طراحی و ساخته می‌شود. پرکاربردترین این نوع کفش ها، مجهز به زرهی فولادی در جلو کفش است. این ویژگی از آسیب دیدگی و قطع احتمالی انگشتان پا در موقع افتادن اجسام سنگین جلوگیری می‌کند. کفش کار یکی از اولین ضروریات برای رعایت ایمنی کار است.

بر طبق الزامات سيستم مديريت HSE، عمده ترين خطر تهديد كننده پا در محيط هاي صنعتي له شدن پنجه هاي پا در اثر سقوط ناگهاني اجسام سنگين بر روي آنهاست. يا حتی برخورد جلوي كفش با قطعات تيز و برنده و آسيب ديدن پنجه پا نیز از جمله این آسیب ها مي باشد.

بنابراين براي حفاظت پا در برابر اين صدمات كفش های ايمني تولید شده اند كه در قسمت جلويي دارای پنجه هاي محافظ فولادي هستند. و كفه كفش را از يك ماده قابل انعطاف مثل پلي اورتان (PU) مي سازند. قسمت پنجه كفش بر طبق الزامات سيستم مديريت HSE به تناسب شغل افراد مي تواند از جنس چرم (عايق برق) يا PVC (عايق شيميايي) نيز باشد.

بر طبق الزامات سيستم مديريت HSE كفش ايمني كاركناني كه با برق سر و كار دارند يا در محل كارشان احتمال ايجاد جرقه وجود دارد بايد فاقد هر نوع ميخ فلزي باشد.

استاندارد های کفش ایمنی

طبق استاندارد HSE که کفش ایمنی را از پوشش های حفاظتی کارهای سخت و دشوار می داند. همه‌ی افراد و کارکنان محیط های کار خطرناک باید از کفش ایمنی و پوشش ایمنی مناسب استفاده کنند.

کفش‌های ایمنی یکی از مهم‌ترین وسایل برای کارگران و مهندسان در هنگام فعالیت بر روی پروژه‌های ساختمانی و غیره است. سازمان استاندارد جهانی، استاندارد‌های مختلفی را برای ساخت این نوع کفش مشخص کرده است. همچنین تولید‌کنندگان می‌توانند با در نظر گرفتن شرایط و عوامل مختلفی مانند تجهیزات تولیدی، مواد اولیه و غیره اقدام به تولید کفش ایمنی استاندارد کنند. در ادامه این مقاله درباره بهترین استاندارد‌های این نوع کفش‌ها می‌پردازیم.

استاندارد کفش‌های ایمنی در واقع مانند یک راهنمای فنی برای تولید‌کنندگان و مصرف‌کنندگان این محصولات است. این استاندارد‌ها توسط سازمان جهانی استاندارد شماره‌گذاری شده و توسط موسسات و مراکز معتبر در سطح جهان تعیین می‌شوند.

یکی از مهم‌ترین استاندارد‌های موجود برای کفش‌های ایمنی، استاندارد ASTM F2413 است که توسط ASTM International (American society for testing and materials) تعیین می‌شود. این استاندارد شامل مواردی بسیاری بوده که عبارت است از:

  1. نوع کفش: در این استاندارد معیارهایی متنوعی برای انواع کفش ایمنی از جمله کفش‌های پاشنه فولادی، کفش‌های پاشنه فیبر کربن تعیین می‌کند. همچنین استاندارد‌هایی نیز برای سایر کفش‌ها مانند کفش‌های ایمنی نوک فولادی و کفش‌های ایمنی با نوک فیبر کربن تعیین کرده است.
  2. محافظت در برابر ضربه: در این بخش از استاندارد کفش‌های ایمنی، تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان باید بررسی کنندکه انواع کفش ایمنی توانایی مقاومت در برابر ضربه را دارند یا خیر؟ وجود چنین ویژگی در کفش‌های ایمنی به استفاده کنندگان آن‌ها این امکان را می‌دهد که در صورت سقوط یا برخورد اجسام سنگین و تیز در محیط کار آسیبی به پا‌های آنان وارد نشود.
  3. ضد لغزش بودن: افراد باید در هنگام خرید کفش ایمنی­­­ به ضد لغزش بودن کفش توجه داشته باشند. بسیاری از افراد در شرایط و محیط‌های بارانی و لغزنده فعالیت می‌کنند و این شرایط امکان کار کردن را برای آن‌ها دشوار‌تر می‌کند. این افراد به منظور جلوگیری از سر خوردن و آسیب دیدن بهتر است کفش‌های ضد لغزش خریداری کنند.
  4. مقاومت الکترونیکی: در این استاندارد به میزان مقاومت کفش در برابر جریان‌های الکتریکی توجه می‌شود تا حفاظت افراد در برابر خطرات الکتریکی تضمین شود.
  5. مقاومت در برابر آب و ضد استاتیک: استاندارد دیگر به بررسی مقاومت انواع مختلف کفش ایمنی در برابر نفوذ آب و خاصیت ضد استاتیک آن‌ها می‌پردازد.

استاندارد ASTM F2413 به عنوان یک استاندارد معتبر و شناخته شدن در صنعت کفش‌های ایمنی است. اما در کنار آن استاندارد‌های دیگری نیز وجود دارد که مورد پذیرش سازمان استاندارد بوده و بسیاری از تولیدکنندگان کفش ایمنی از این استاندارد‌ها در فرآیند تولید خود استفاده می‌کنند.

 

برخی از این استاندارد‌ها عبارت است از:

استاندارد EN ISO 20345: این استاندارد توسط اتحادیه اروپا ایجاد و تعیین شده است و برای ساخت انواع گوناگون کفش‌های ایمنی استفاده می‌شود. همچنین تولیدکنندگان سایر ابزار آلات و تجهیزات ایمنی از این استاندارد استفاده می‌کنند. این استاندارد مطرح اروپایی شامل مواردی مانند: مقاومت در برابر ضربه، مقاوم در برابر خراشیدگی، لغزش و ضد جریان الکتریسیته استاتیک است.

استاندارد EN ISO 20345: استاندارد دیگری که بسیاری از تولیدکنندگان کفش ایمنی در سطح جهان برای تولید از آن پیروی می‌کنند، استاندارد CSA Z195 است. این استاندارد توسط کشور کانادا برای تولید انواع مختلف کفش ایمنی ایجاد شده است. این نوع استاندارد شامل مواردی مانند: حفاظت و مقاومت در برابر ضربه و خراشیدگی، دارای مقاومت الکتریکی بالا، همچنین مقاوم در برابر نفوذ آب هستند.

استاندارد AS/NZS 2210.3: کشورهایی که شرایط آب وهوایی مانند استرالیا و نیوزلند را دارند از این نوع استاندارد برای طراحی و ساخت کفش‌های ایمنی خود پیروی می‌کنند. این استاندارد توسط کشور استرالیا و نیوزلند ایجاد شده است. کفش‌هایی که در فرآیند ساختشان از این استاندارد استفاده شده است مقاومت خوبی در برابر ضربه، خراشیدگی، لغزش، نفوذ آب دارند.

استانداردهای گفته شده در بالا توسط بسیاری از موسسات و مراکز معتبر جهانی تعیین و تایید شده است. به همین منظور تولیدکنندگان بسیاری از این استانداردها استفاده می‌کنند. طراحان و تولیدکنندگان انواع مختلف کفش ایمنی باید محصولات خود را بر اساس یکی از این استانداردها تولید کنند. همچنین آن‌ها باید حداکثر حفاظت و ایمنی را برای کفش‌های ایجاد کنند تا جان مصرف‌کنند در خطر نباشد.

مشخصات کفش های ایمنی بر اساس استاندارد HSE

 

در مورد کفش ایمنی بیشتر بدانید
در مورد کفش ایمنی بیشتر بدانید

 

طبق این استاندارد در جلوی کفش های فولادی از قطعه ای فلزی استفاده می شود تا از انگشتان پا محافظت کنند و مطابق آن تمامی کفش های کارکنانی که با برق کار می کنند و امکان برق گرفتگی در کار آن ها وجود دارد باید بدون میخ باشد تا از برق گرفتگی محافظت کند.

از جمله متریال مورد استفاده در کفش های ایمنی می توان به ماده ای انعطاف پذیر مثل پلی اورتان PU، عایقی از جنس چرم (که عایق برق است) و یا PVC که عایق شیمیایی است، اشاره کرد.

 

در واقع یک کفش ایمنی از اجزای مختلفی تشکیل شده است. این اجزاء شامل رویه کفش، پاشنه کفش، پشتی کفش، بافته کفش، آستری کفش، آستری رویه، زبانه، پاشنه، لاستیک پنجه، سرپنجه فولادی و … می باشند.

 

ماموریت اداره ایمنی و بهداشت حرفه ای (OHSA) چیست؟

 

اداره ایمنی و بهداشت حرفه ای (OHSA) موظف است با وضع قوانین و اصول ایمنی جان انسان ها را تضمین کند و خطرت را کاهش و سلامت را افزایش دهد. کارفرمایان نیز موظف هستند از قوانین OHSA تبعیت کرده و برای کارکنان خود از پوشش های محافظتی استاندارد استفاده کند. تا خطرات و صدمات پایین را برای کارکنان به همراه داشته باشد.

خیلی از افراد که در کارهای سخت و طاقت فرسا کار می کنند عموما بر اثر نداشتن کفش ایمنی و یا ملزومات ایمنی استاندارد دچار صدمه و آسیب می شوند. پس باید طبق قوانین OHSA تمام کارگاه ها و شرکت ها و … موارد ایمنی را رعایت نمایند.

 

برای مطالعه بیشتر در این زمینه پیشنهاد می کنیم نگاهی به مقاله 7 روش تشخیص کفش ایمنی اصل از تقلبی بیندازید.

 

ایمنی تنها به سه روش اندازه گیری می شود: مقاومت در برابر لغزش، سایش و راحتی.

 

مشخصات کفش ایمنی در برابر لغزش و سایش

 

بهترین شرکت تولیدی کفش ایمنی
بهترین شرکت تولیدی کفش ایمنی

 

جنس کفش ایمنی مناسب در برابر لغزش می‌تواند از جنس لاستیک باشد چون لاستیک به عنوان مانعی در برابر لغزش به شمار می‌آید. کفش های ایمنی مقاوم در برابر لغزش معمولاً عاج هایی با طرح‌های هندسی دارند. زیرا اگر زیره کفش های ایمنی لبه های بیشتری در جهت عرض داشته باشند، مقاومت بیشتری در برابر لغزش نیز خواهند داشت.

در واقع زیره هایی که به طور کامل با زمین تماس دارند مناسب استفاده در محیط های لغزنده نیستند. بنابراین باید کفشهای ایمنی کانال های بازی در کف خود داشته باشند که روغن یا آب از آن خارج شود و اصطحکاک مورد نیاز برای عدم لغزش فراهم گردد.

 

مشخصات کفش ایمنی راحت

 

کفش ایمنی راحت برای کارهای روزمره و ورزش ها و حتی شغل های سخت مورد استفاده قرار می گیرد و در صورتی که راحت نباشد ممکن است حوادث و اتفاقاتی برای پا پیش بیاید که قابل جبران نیست. در این صورت انجام کارهای روزانه برای افراد سخت می شود و بسیاری از مشکلات دیگر نیز به وجود می‌آید.

استفاده از کفش‌های نامناسب غیر اصولی علاوه بر اینکه به پاها آسیب می رسانند و راحتی را سلب می کنند. به زانوها و کمر و استخوان ها و ستون فقرات و همچنین لگن نیز آسیب های بسیار جبران ناپذیر وارد می کنند و عواقب بدی به همراه می‌آورند.

به اعتقاد بسیاری از متخصصان و پزشکان، بسیاری از بیماری های عضلانی اسکلتی به دلیل استفاده نادرست از کفش ها یا استفاده از کفش های نامناسبی می باشد. که در اثر فشار و آزارهایی که به کف پا و نواحی دیگر بدن وارد می‌شود به وجود می‌آید. خلاصه اینکه یک کفش ایمنی باید متناسب با استانداردها تولید شود و ایمنی لازم برای سلامتی پا را داشته باشد.

به نظر کارشناسان از جمله ویژگی کفش کار می توان به مواردی از جمله محافظت در برابر سقوط اجسام سنگین، عدم لغزش و سپس مسائل بهداشتی و ارگونومیکی اشاره کرد. ویژگی اصلی و مهم کفش کار محافظت از پا با سرپنجه فولادی آن است. عامل اصلی در حفاظت از انگشتان در مقابل ضربه همین سرپنجه های فولادی میباشند. که باید از جنس فولاد آبکاری شده با توان تحمل ضربه حداقل 200 ژول را دارا باشد. در غیر این صورت خود سرپنجه به عنوان عامل برنده عمل کرده و باعث قطع انگشتتان پا میگردد.

 

ویژگی کفش کار

 

وقتی سخن از کفش به میان می آید ذهن همه ما به پاها می رود و این که خستگی ها چگونه آدم را از پا درمی آورند. یا وقتی که پاها زخمی می شوند چقدر درد آور است. و زمانی این حالت غیر قابل تحمل می باشد که مجبور باشیم مدت ها در حال ایستاده و کفش به پا بمانیم. از این رو همه به دنبال راحتی و آرامش می باشند و همیشه به دنبال تهیه کفش راحت هستند.

کفش کار دارای انواع بسیاری است و مدل ها و رنگ های متنوع زیادی دارد. و انتخاب مناسب آن ها بر عهده خود افراد می‌باشد. راحتی اساس کار بشریت می باشد.

  • یکی از ویژگی کفش کار این است که که هیچ گونه آسیبی به پا نرسد و پاها خسته نشوند و همچنین انگشتان پا درون آن راحت باشند و از همه مهم تر این که به راحتی وارد پا شده و به راحتی از آن خارج شود.
  • دیگر ویژگی کفش کار این است که  سنگین نباشد و در مقابل سرما و گرما مقاوم باشد و سلامتی پاها را تضمین کند.
  • کفش کار برای کارهای روزمره و ورزش ها و حتی شغل های سخت مورد استفاده قرار می گیرد، در صورتی که راحت نباشد ممکن است حوادث و اتفاقاتی برای پا پیش بیاید که قابل جبران نباشد. در این صورت انجام کارهای روزانه برای افراد سخت می شود و بسیاری مشکلات دیگر نیز به وجود می‌آید.

 

کفش کار نامناسب

 

استفاده از کفش‌های نامناسب و غیر اصولی علاوه بر اینکه به پاها آسیب می رسانند و راحتی را سلب می کنند. بلکه به زانوها، کمر، استخوان ها و ستون فقرات و همچنین لگن نیز آسیب های بسیار جبران ناپذیری وارد می کنند و عواقب بدی به همراه می‌آورند.

به اعتقاد بسیاری از متخصصان و پزشکان، بسیاری از بیماری های عضلانی اسکلتی به دلیل استفاده نادرست از کفش ها یا استفاده از کفش های نامناسبی می باشد. که در اثر فشار و آزارهایی که به کف پا و نواحی دیگر بدن وارد می‌شود به وجود می‌آید. یک کفش ایمنی باید متناسب با استاندارد ها تولید شود و ایمنی لازم برای سلامتی پا را داشته باشد.

در عین حال اگر کفش های کار تنوع رنگ بندی داشته باشند و سلیقه های بیشتری را در برگیرند، باعث می شود که افراد زیادی در جامعه از آن ها استفاده کنند و در نتیجه سلامتی افزایش یافته و بیماری های کمر و پا کاهش یابد.

دیگر ویژگی کفش کار این است که جنس خوبی داشته باشند تا هم زیبا باشند و هم این که راحت باشند. همچنین پاشنه استاندارد داشته باشند.

کفش ایمنی زمانی مناسب است که پاشنه های مناسبی داشته باشد و نه بدون پاشنه باشند و نه پاشنه آن ها خیلی بلند باشد. کفش های بدون پاشنه و کفش های پاشنه بلند راحت نیستند و موجب آسیب رساندن به کمر و ستون فقرات می شوند.

قالب و پنجه استاندارد در کفش های ایمنی تاثیر بسیار زیادی در آن ها دارد. زیرا برای هر پایی قالبی وجود دارد و پنجه های پای افراد نیز با همدیگر متفاوت می‌باشد. بنابراین در خرید یک کفش کار باید به راحتی پنجه پا و طرز قرار گرفتن پا در کفش دقت شود.

 

استفاده از مموری فوم در کفش های ایمنی

کفش های طراحی شده با مموری فوم اکثرا روکش ضد سایش دارند. و در برابر پارگی و سوختگی بسیار مقاوم هستند.

با پوشیدن این کفشها دیگر پای شما در کفش حرکت و جابه جا نمی شود. این باعث می شود که شما با تمرکز بالا در سرکارتان کار کنید. به قدری مموری فوم ها نرم هستند که می توان گاهی بدون جوراب نیز از این نوع کفش ها استفاده کرد.

گاهی با پوشیدن کفشی ممکن است که شما دارای حساسیت شوید و پایتان شروع به خاریدن و ترک خوردن کند. اما اگر کفش ایمنی با مموری فوم استفاده کنید هیچ حساسیتی از جانب کفش تان احساس نخواهید کرد. طراحی این کفش ها به نوعی است که با پوشدن آن حس ماساژ به شما دست می دهد و اصلا احساس خستگی و درماندگی نخواهید کرد.

 

برای آشنایی با مموری فوم پیشنهاد می کنیم به مقاله مموری فوم چیست ؟و چگونه در صنعت کفش استفاده می شود؟ نگاهی بیندازید.

 

ویژگی کفش کار در یک نگاه

  • راحتی و بهداشت
  • ایجاد احساس آرامش
  • متشکل از مواد استاندارد
  • جلوگیری از رشد باکتری ها
  • دارای پاشنه انعظاف پذیر
  • جلوگیری از سوختگی و گرفتگی پا
  • جلوگیری از لغزش پا
  • گرم نگه داشتن پا در فصول سرد
  • دارای طول عمر بالا
  • دارای مقاومت بالا
  • مناسب برای تمام مشاغل

 

چند نکته برای خرید کفش ایمنی

ویژگی کفش کار
ویژگی کفش کار

 

برای خرید یک کفش ایمنی مناسب لازم است نکاتی که در ادامه آورده ایم را در نظر بگیرید تا بهترین انتخاب را داشته باشید.

  1. ابتدا تحقیق کنید و در مورد آنچه در محیط کار خود نیاز دارید اطلاعات کافی به دست بیاورید.
  2. زمان خرید خود را به بعد از ظهرها موکول کنید. صبح ها زمان مناسبی برای انتخاب کفش نیستند. چرا که پاها در طول خواب حرکتی نکرده است و معمولا 1 سانت بزرگتر میشود.
  3. قبل از خرید حتما از جوراب استفاده کنید. همان جورابی که قصد دارید با کفش خود بپوشید.
  4. راحتی کفش ایمنی را فراموش نکنید.
  5. باید این را در مورد کفش ایمنی بدانید که علامت های حک شده روی آن دارای معنا و مفهوم خاصی است. که قبلا درباره آنها به طور مفصل صحبت کرده ایم. اگر تمایل دارید که آن را مطالعه کنید می توانید به مقاله ای با نام با علائم کفش ایمنی بیشتر آشنا شوید مراجعه کنید.
  6. تکالیف خود را فراموش نکنید. بله، کارتان که تمام می شود کفش هایتان را یک گوشه ای نندازید و بروید به بقیه کارهایتان برسید. بلکه از کفش ایمنی خود به خوبی مراقبت کنید.

 

 

استاندارد پوتین ایمنی برای بار اول در سال 1344 اجرایی شد. و اکنون طبق قوانین استاندارد های ایران نیز در سه بند اجرایی می شود. اهداف این سازمان برای اجرای کردن قوانین و مقررات این است که هر نوع پاپوشی را برای کار خاصی مد نظر گرفته شود و از آن استفاده کنند. همچنین اطمینان پیدا کنند که یک پوتین ایمنی آن ویژگی های که یک کفش ایمنی باید داشته باشد را دارا باشد.

استاندارد پوتین ایمنی

طبق استاندارد های موجود، کفش های ایمنی باید در برابر نفوذ اجسام تیز به داخل و کف آن مقاوم باشند. و نیروی که برای نفوذ به زیره آن لازم می باشد باید حداقل 1100 نیوتن باشد.

کفش ایمنی ضد الکتریسیته ساکن می باشند. و باید طبق استاندارد ملی تعیین شده پس از قرار گیری در هوای خشک و هوای مرطوب، مقاومت الکتریکی آن از 100 کیلو اهم بیشتر و کمتر یا برابر 1000 مگا اهم باشد.

کفش ایمنی عایق الکتریکی باید طبق استاندارد که طبقه بندی بشوند و در کلاس الکتریکی 0 یا 00 قرار گیرند.

ضربه گیری پاشنه کفش ایمنی نباید از 20 ژول کمتر باشد.

طبق استاندارد ملی که برای کفش های ایمنی در نظر می گیرند. باید میزان عایق بودن کفش ایمنی در برابر گرمای زیرین آن ها در سطح فوقانی دما حداکثر 22 درجه سلسیوس باشد. و نباید دچار شکستگی یا تغییر شکل شوند زیرا باعث کاهش کارایی آن ها می شود.

میزان عایق بودن در برابر سرما در کفش های ایمنی باید طبق استاندارد کاهش دما در سطح فوقانی کفی باید حداکثر 10 درجه سلسیوس باشد.

در کفش ایمنی باید مقاومت به آب طبق استاندارد، به حدی باشد که پس از 100 بار طی مسیر کل مساحتی که آب به آن نفوذ پیدا می کند. نباید بیش از 3 سانتی متر مربع باشد یا پس از 15 دقیقه نباید آب نفوذ پیدا کند.

مقاومت کفش ایمنی

بر اساس استاندارد در برابر اجسام داغ و تماسشان با جسم داغ، در کفش های چرم باید به گونه ای باشد که پس از خم شدن حول میله نباید آثار ترک و سوختگی که به داخل لایه کوروم پیشرفت می کند دیده شود. کفش های پلاستیکی و پلیمری هم نباید ذوب شوند و هنگامی که حول میله ای خم می گردند نباید هیچ گونه ترکی بر روی آن ها ظاهر شود.

 استاندارد HSE

طبق استاندارد HSE که کفش ایمنی را از پوشش های حفاظتی کار های سخت و دشوار می داند. همه‌ی افراد و کارکنان محیط های کار خطرناک باید از کفش ایمنی و پوشش ایمنی مناسب استفاده کنند.

بر اساس این استاندارد در جلوی کفش های فولادی از قطعه ای فلزی استفاده می شود تا از انگشتان پا محافظت کنند. و مطابق آن تمامی کفش های کارکنانی که با برق کار می کنند و امکان برق گرفتگی در کار آن ها وجود دارد. باید بدون میخ باشد تا از برق گرفتگی محافظت کند.

طبق استاندارد HSE کفش های ایمنی را از یک ماده انعطاف پذیر مثل پلی اورتان PU می سازند و پنجه آن ها هم مطابق همان استاندارد می تواند از جنس چرم که عایق برق است و یا PVC که عایق شیمیایی می باشد ساخته می شود .

 

استاندارد پایپوش ها یا پایپوش ایمنی نخستین بـار در سـال 1344 تهیه شد. این استاندارد بر اساس پیشنهادهای رسیده و بررسی های صورت گرفته توسط موسسه استاندارد و تحقیقـات صـنعتی ایران و تایید کمیسیون های مربوط برای سومین بار مورد تجدیـد نظـر قـرار گرفـت و در چهـل و شـشمین اجلاس کمیته ملی استاندارد چرم، پوست و پایپوش مورخ 22 / 8 / 1386 تصویب شد.

اینک این اسـتاندارد به استناد بند یک ماده 3 قانون اصلاح قوانین و مقررات موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، مـصوب بهمن ماه 1371 به عنوان استاندارد ملی ایران منتشر می شود. هدف از تدوین این استاندارد تعیین ویژگی های پایپوش ها به طور عـام و پـایپوش ایمنـی برای کاربردهای خاص می باشد.

 

پایپوش ها

 

اجزای پایپوش ها و کفش ایمنی

پایپوشی است که دارای جنبه های ایمنی بوده و اسـتفاده کننـده را از صـدماتی کـه ممکـن اسـت بـه طـور تصادفی پیش بیاید، محافظت می کند. در این پایپوش ها سرپنجه طوری طراحی شده است که پا را در مقابـل ضربه با انرژی حداقل 200 ژول و فشردگی حداقل 15 کیلونیوتن حفاظت میکند.

در ادامه برخی از قسمت های یک کفش یا پایپوش ایمنی را معرفی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

1. چرم

  • چرم با رخ کامل: پوست سبک یا سنگین دباغی شده و فسادناپذیر است که تمام رخ آن محافظت شده است.
  • چرم با رخ اصلاح شده: پوست سبک یا سنگین دباغی شده و فسادناپذیر است که به منظور اصلاح ساختار رخ آن، در معرض سمبادۀ مکانیکی قرار داده شده است.
  • چرم ورقه شده یا اشبالت: این نوع چرم قسمت نطع یا لایۀ میانی پوست دباغی شده و فسادناپذیر است که به وسیلۀ لایه کردن چرم ضخیم به دست می آید.
  • پستایی: در پایپوش های ساخته شده از چرم و سایر مواد، به مجموعه کامل روی پایپوش شامل رویه گفته می شود.

2. دسـتک هـا

به پشت پاشنه کفش گفته می شود.

3. لاستیک

الاستومرهای ولکانیزه شده هستند. از انواع مختلف لاستیک استفاده شده در کفش های ایمنی می توان به موارد زیر اشاره کرد؛

 

(N)

لاستیک نیتریل یک کوپلیمر ساخته شده از ترکیبی از لاستیک مصنوعی و بوتادین است. در تولید کفش ایمنی به دلیل مقاومت در برابر روغن و هیدروکربن مورد استفاده قرار می گیرد. لاستیک نیترولی نسبت به لاستیک طبیعی مقاومت بیشتری دارد. این یک ماده جمع و جور است، فقط ضعف آن وزن است.

اگر بر روی کفش های HRO مشخص شده باشد، می تواند حداقل یک دقیقه سطوح داغ تا ۳۰۰ درجه سانتی گراد مقاومت کنند.

(PU)

پلی اورتان یک ماده مصنوعی است. که بسیار انعطاف پذیر و سبک است، در برابر حرارت تا ۱۳۰ درجه سانتی گراد، روغن، اسیدهای کم پایه مقاوم است.

(PU / PU) PU

دو چگالی یک ماده مصنوعی است که در کفش کار استفاده می شود. در کف دو چقرمگی متوسط نیمه از پلی اورتان کم چگالی ساخته شده است که راحتی را فراهم می کند، در حالی که لایه بیرونی از PU چسبنده تر ساخته می شود تا دوام داشته باشد. کف این ماده می تواند در دمای بالا تا ۲۰۰ درجه سانتیگراد، روغن، حلال ها و اسید ها و پایه های با غلظت کم مقاومت کند.

 

برای آشنایی بیشتر با این مواد می توانید به مقاله آشنایی با انواع مواد پلیمری در کفش ایمنی مراجعه کنید.

4.مواد پلیمری

موادی است مانند پلی اورتان یا پلی وینیل کلراید که به دلیل خاصیت هایی که دارند از آنها استفاده می شود. مواد پلیمری عمدتا از مشتقات نفت و گاز تولید می‌شوند. با این حال برخی از مواد پلیمری پایه زیستی دارند یعنی از موادی ساخته می‌شوند که از طبیعت استخراج شده است. برخی دیگر از مواد پلیمری مستقیما از طبیعت استخراج می‌شوند. به عنوان مثال کائوچوی طبیعی از شیره درختان کائوچو به دست می‌آید.

 

 

5. کفی

جزء غیر قابل برداشتی است که شکل دهنده اصلی پایپوش بوده و معمولا در طی کار کشی پـستایی بـه آن متصل میشود.

6. گلچه

جزء قابل برداشت یا ثابت پایپوش که تمام یا قسمتی از کفی را می پوشاند.

اجزای یک کفش ایمنی
اجزای یک کفش ایمنی

 

7. آستری

موادی است که سطح داخلی پستایی را میپوشاند.

  • یادآوری 1 _ پای استفاده کننده در تماس مستقیم با آستر است.
  • یادآوری 2 _ در جائیکه رویه برای قرار گرفتن سرپنجۀ دو قسمت میشود و یا یک مادۀ خارجی به رویه دوخته مـیشـود تـا فضایی برای سرپنچه ایجاد کند، پوشش زیر سر پنجه به عنوان آستری عمل می کند.

آستر رویه

موادی است که سطح داخلی قسمت جلوی پستایی را میپوشاند.

آستر دستک ها

موادی است که سطح داخلی دستکهای پستایی را میپوشاند.

8. آج

آج قسمت یا قسمت های برآمده سطح خارجی زیرین می باشد.

9. زیره فومدار

زیره ای است که دارای چگالی 9/0 گرم بر میلی لیتر یا کمتر میباشد و ساختار آن دارای خلل و فرجی است که با بزرگنمایی × 10 قابل رؤیت می باشد.

10. قطعه مقاوم در برابر نفوذپذیری اجسام تیز

جزء جاسازی شده در زیرین پایپوش است که بتواند آن را در برابر نفوذپذیری اجسام تیز محافظت نماید.

11. سرپنجۀ ایمنی

جزئی از پایپوش ها  است که به گونه ای طراحی شده است که بتواند پنجه های پای شخص استفاده کننده را در مقابل ضربه حداقل 200 ژول انرژی و فشردگی حداقل 15 کیلونیوتن محافظت کند.

بخش های مختلف یک کفش ایمنی

 

  1.  زیر منگنه
  2.  زبانه
  3.  دور یقه
  4.  پستایی سر پنجه محافظ
  5.  آستر رویه
  6.  گلچه
  7.  سرپنجه
  8.  پوشش زیر
  9.  زیره
  10.  آج
  11. جزء مقاوم به نفوذ
  12.  کفی
  13.  پاشنه
  14.  دستک
  15.  رویه

 

 

انواع پایپوشهای ایمنی

1. پایپوش ضد الکتریسیته ساکن

پایپوشی است که مقاومت الکتریکی آن زمانی که طبق استاندارد ملی ایران شماره 6199 سال 1381 مـورد آزمون قرار می گیرد، در محدودۀ 100 کیلو ُا هم تا 1000 مگا اهم باشد.

2. پایپوش عایق الکتریکی

پایپوشی است که شخص استفاده کننده را در مقابـل شـوک هـای الکتریکـی حفـظ مـی کنـد. ایـن کـار بـا جلوگیری از عبور جریان خطرناک به بدن از طریق پا صورت می گیرد.

3.پایپوش های مرتبط با مشاغل خاص

پایپوش های ایمنی، محافظتی یا حرفه ای مربوط به مشاغل خاص مثل پایپوش های آتش نـشانی، پـاپوش های مقاوم به برش اره و غیره.

 

چند توصیه برای انتخاب مناسب ترین کفش ایمنی

  •  افرادی که با مواد خورنده سر و کار دارند از کفش لاستيکی بدون بند بايد استفاده کنند. اين کفش ها می بايست کاملا پا و قوزک پا را بپوشانند.
  •  افرادی که در آب و رطوبت کار می کنند بايد از نوع لاستيکی با ساق های بلند تا زانو باشد.
  • کفش کسانی که در معرض سقوط اجسام سنگين می باشند بايد دارای پنجه  ی فولادی باشد.
  • کفش کار کارگرانی که در معرض خطرات برق گرفتگی قرار دارند بايد دارای تخت لاستيکی باشد.
  • و بالاخره در محل هايی که در اثر ايجاد جرقه امکان خطر انفجار و آتش سوزی وجود دارد. به هيچ عنوان نبايد از کفش ميخ دار استفاده شود.
چند توصیه برای انتخاب مناسب ترین کفش ایمنی
چند توصیه برای انتخاب مناسب ترین کفش ایمنی

 

 

مهم نیست که شغل شما چیست. پوشیدن کفش ایمنی استاندارد می تواند پاهای شما را  از آسیب دیدگی جدی محافظت کند. در برخی موارد پوشیدن کفش های ایمنی مناسب حتی می تواند زندگی شما را نجات دهد.

 

پژوهشگران گزارش کرده اند که استفاده از کفش هاي نامناسب علاوه بر آسيب هاي جسمي جبران ناپذير. بر اعصاب و روان و راندمان کاری فرد نيز تاثير مي گذارد. علاوه بر اين، مهره هاي کمري و گردن نيز به دليل ارتباط مستقيمي که با پا دارند. دچار آسيب هاي جبران ناپذيري مي شوند. انتخاب کفش مناسب مي تواند از بروز بسياري از ناراحتي هاي جسمي و عضلاني در فرد جلوگيري کند و سلامت قامت و روان افراد را به دنبال دارد.

برای کارگرانی که هنگام کار، پاهای آنها در معرض خطر برخورد با اجسام داغ و برنده یا سقوط اجسام قرار دارد. باید کفش و پوتین ایمنی با رعایت استاندارد تهیه شود و در اختیار آنها قرار گیرد.

ویژگی کفش ایمنی استاندارد

یک کفش ایمنی استاندارد باید دارای چه مشخصاتی باشد؟
ویژگی کفش ایمنی استاندارد

ایمنی و امنیت

مهم است که شما ویژگی های یک کفش ایمنی خوب را بدانید تا بتوانید کفش ایمنی استاندارد را انتخاب کنید.

ویژگی کلیدی کفش ایمنی که با استاندارد بین المللی تایید شده است. پنجه ی کفش است که قادر به تحمل یک فولاد غول پیکر با وزن 20 کیلوگرمی به طور عمودی از یک متر ارتفاع باشد. و همچنین بتواند  200 ژول انرژی جنبشی جذب کند.

راحتی و بهداشت

علاوه بر امن بودن، کفش ایمنی باید راحت نیز باشد زیرا کارگران اغلب به مدت طولانی باید با آنها کار کنند.

ویژگی های راحتی یک کفش عبارتند از:

  • مواد تشکیل دهنده ی کفش (که تمام سطح کفش را می پوشانند تا در برابر آب و دما, پا را محافظت نمایند). و مواد پوششی آن باید از بهترین جنس انتخاب شوند تا راحتی را برای استفاده کنندگان به همراه داشته باشد.
  • یک کفش ایمنی استاندارد باید پشتیبانی پایه و قوس، انعطاف پذیری، پاشنه پا و جذب ضربه پاشنه را فراهم کند.

طول عمر

کفش ایمنی استاندارد عمدتا از چرم گاو یا بوفالو ساخته می شوند. کفش های چرمی دارای دوام زیادی می باشند. کفش های ایمنی با جنس چرم دیرتر فرسوده می شوند و طول عمر زیادی دارند.

برای کسب اطلاعات بیشتر پیشنهاد می کنیم به مقاله‌ی چرم  نگاهی بیندازید تا با ویژگی های چرم خوب و ارتباط آن با کیفیت کفش ایمنی آگاه شوید.

مزایای یک کفش ایمنی استاندارد

طبق مطالعات انجام شده در سراسر جهان، تقریبا 25 درصد از موارد ناتوانی در محل کار به علت یک یا چند نوع صدمه به پا است.

علت اصلی آسیب های وارد شده به پا و سایر اعضای بدن عدم استفاده از تجهیزات ایمنی استاندارد به خصوص کفش ایمنی استاندارد است. کفش های ایمنی می توانند درصد قابل توجهی از آسیب های احتمالی و غیر قابل پیش بینی محیط کار را خنثی کنند.

هدف گروه صنعتی یحیی آگاه سازی درست است. یعنی با دادن اطلاعات مفید و همچنین تولید کفش ایمنی استاندارد و محصولات ایمنی بتواند خطراتی که کارگران را تهدید می نماید, کاهش دهد و ایمنی آنها را نیز فراهم کند.

پیشگیری از حوادث در کار

لغزش های غیرقابل پیش بینی, سقوط اجسام, بریدگی و … از جمله اتفاق هایی هستند که ممکن است در حین کار رخ دهد. و در نتیجه باعث ایجاد حوادث جبران ناپذیری شوند.

این اتفاق ها قابل پیش بینی نیستند. اما به راحتی می توان از آسیب های وارده ی ناشی از آنها کاست. کسب و کارها می توانند با انجام اقداماتی به راحتی این آسیب ها را به حداقل برسانند.

با این وجود، جایگزینی برای کفش ایمنی مناسب وجود ندارد که حفاظت بیشتری را در برابر، سقوط و لغزش فراهم کند. کفش ایمنی با مقدار خوبی از کشش می تواند اصطکاک را کاهش دهد و به جلوگیری از افتادن در محیط های لغزنده کمک کند.

حفاظت در برابر سوختگی

سوختگی های خطرناک ناشی از آتش سوزی های صنعتی می تواند تقریبا در تمامی محیط های کاری رخ دهد. کفش ایمنی ساخته شده از مواد محکم و با دوام می تواند از سوختگی های تند و زننده از تکه های شیمیایی، تکه های فلزی و سایر مواد خطرناک جلوگیری نماید.

گرم نگه داشتن پا در آب و هوای سرد

 

یک کفش ایمنی استاندارد باید دارای چه مشخصاتی باشد؟
یک کفش ایمنی استاندارد باید دارای چه مشخصاتی باشد؟

 

در بعضی از نقاط، آب و هوای سرد خشن ممکن است به آسیب هایی مانند نیش های یخ زده و هیپوترمی منجر شود. این خطرات را نباید نادیده گرفت.

یکی از کاربردهای کفش های ایمنی گرم نگه داشتن و حفاظت از پا در آب و هوای سرد است. تا سرمای هوا منجر به یخ زدگی و سایر آسیب های پا نشود.

مقاومت در برابر خستگی

خستگی پا مشکل بزرگی است برای تمامی کارگرانی که در مشاغل مختلف کار می کنند مخصوصا افرادی که با سطوح سختی مانند بتن و … سر و کار دارند. عضلات پا، پشت و سایر قسمت های مهم بدن می توانند خسته شوند، به ویژه هنگامی که کارکنان از کفش مناسبی استفاده نمی کنند.

کفش های ایمنی استاندارد این امکان را فراهم می کنند که هر گونه فشار غیر ضروری بر مچ پا کاهش یابد و خستگی ناشی از آن تا حد چشمگیری کم شود.

نجات دهنده در برابر خطرات برق

کارگرانی که در معرض شوک الکتریکی هستند. یا به هر نحوی با برق سر و کار دارند لازم است از کفش های ایمنی عایق استفاده کنند. این کفش ها مانع از برق گرفتگی و ایجاد آسیب به افراد خواهد شد. به شدت استفاده از آن برای محیط های مستعد توصیه می شود.

معمولا این کفش های ایمنی از چرم, لاستیک یا دیگر مواد عایق ساخته می شوند.

 

پیشنهاد می کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد انواع کفش های ایمنی به مقاله ی  کفش ایمنی مناسب مشاغل مختلف نگاهی بیندازید.

 

نتیجه گیری

مؤسسۀ استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران که وظیفه تعیین، تدوین و نشر استانداردهای ملی (رسمی) ایران را به عهده دارد, استانداردهایی برای پایپوش ها و کفش ایمنی در نظر گرفته است که با مراجعه به وب سایت آن می توانید این استانداردها را مشاهده کنید. هدف از این مقاله آشنایی شما با اجزای تشکیل دهنده پایپوش ها و  انواع کفش ایمنی بود. امیدواریم که در انتخاب کفش ایمنی مناسب کمکی به شما عزیزان کرده و خطرات احتمالی را به حداقل رسانده باشیم.

 

منابع : مؤسسه استاندارد وتحقیقات صنعتی ایران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تماس با پشتیبانی
1
ارسال پیام به پشتیبانی سایت
نیاز به راهنمایی دارید؟